نسخه‌ی درمانی اول
موارد زیر در زمینه‌ی کنترل نگاه بسیار سودمند است، ولى تضمین نهایى، در عزم راسخ خود انسان است:
1. مطالعه پیوسته در خود شناسى، خداشناسى، دین، عوالم پس از مرگ و احوال برزخ و قیامت و عوالم پس از مرگ.
2. مطالعه پیرامون عواقب وخیم گناهان.
3. ارتباط پیوسته و قلبى با خداوند، خواندن قرآن، دعاها، نماز شب و ولیکن با توجه و حال.
4. داشتن حالت انابه، خضوع، و تضرع دائمى، توبه و استغفار.
5. دورى از عواملى که انسان را به گناه متمایل مى‏سازد مانند محیط هاى آلوده به گناه.
6. از بین بردن زمینه‏هاى گناه مثلًا کسى که انحرافات جنسى دارد باید هرچه سریع‏تر ازدواج کند.
7. نشست و برخاست با انسان‏هاى مؤمن و خداترس واقعى.
8. جدیت در مبارزه با خواهش‏هاى نفسانى.
9. توجه به عواقب نگاه به نامحرم. در روایتى حضرت على علیه‌السلام فرمود: «کسى که چشم خود را پایین اندازد، دلش آسوده گردد، تأسف کمتر خورد و از نابودى در امان ماند».
10. در برخورد با نامحرم سعی کنید به حداقل ارتباط اکتفا کنید. سخن کوتاه بگویید و از اطاله کلام با آنها خودداری کنید.
11. هنگام صحبت کردن به صورت آنها نگاه نکنید و به طور کلی نگاه خود را فرو بیندازید چنانچه قرآن می فرماید: «قل للمؤمنین یغضوا من ابصارهم؛ به مؤمنان بگو چشمان خود را فرو بندند و پایین بیندازند» همین دستورالعمل را برای زنان نیز دارد «قل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن».
12. از قرار گرفتن با نامحرم در یک محیط خلوت که فردثالثی نیست خودداری کنید.
13. آیات و روایاتی که شما را از نگاه به نامحرم توصیه می کند در مقابل چشمان خود و جلوی چشم خود نصب کنید.
14. جملات مربوط به گناه و پیامدهای گناه را جلوی خود نصب کنید و هر از چند گاهی آن جملات را تغییر دهید و جملات جدیدتر با الفاظ دیگری را جایگزین کنید و سعی کنید این جملات را هر روز چند بار بخوانید.
15. بهترین راه منصرف کردن نگاه و دید و یا بازداشتن نگاه از تیزى و خیره نمودن است. حضرت على علیه‌السلام فرمود: «کسى که چشم خود را پایین اندازد، دلش آسوده گردد، تأسف کمتر خورد و از نابودى در امان ماند». هم‏چنین مى‏فرماید: «هر که نگاه‏هایش پاک باشد، اوصافش نیکو شود»؛ «کسى که عنان چشم خود را رها کند، زندگى‏اش را به زحمت مى‏اندازد»؛ «کسى که نگاه‏هایش پیاپى باشد، حسرت‏هایش دائمى و پیاپى خواهد بود». و نیز فرمود: «بسا هوسى از نیم نگاهى حاصل است».
16. تقویت اراده و استفاده از یک برنامه اخلاقی محاسبه نفس (تشویق و تنبیه) خواهد توانست به تدریج به کنترل دقیق و کامل چشم بیانجامد بنابراین توصیه می شود هر روز صبح با خود عهد کنید امروز به نامحرم نگاه نمی کنم ولی اگر نگاه شهوت آلود کردم خود را جریمه خواهم کرد. در طی روز نیز مراقب همین عهد خود با خود باشید. در پایان روز نیز به محاسبه رفتار و نگاه های خود بپردازید، اگر موفق بودید خود را تشویق کنید و شکر خدا کنید و اگر در مواردی مرتکب خلاف شدید از خداوند عذرخواهی کنید و برنامه تنبیهی تان را به اجرا گذارید. این برنامه عملی را هر روز پیاده کنید و پیگیری کنید. مطمئن باشید به تدریج خواهید توانست چشم تان را کنترل کرده و موارد خطا را کاهش دهید.
17. البته ناگفته نماند کنترل چشم از نگاه حرام کاری است مشکل ولی ممکن و شدنی. این کار نیز مثل هر کار دشوار دیگری با تمرین و جدیت و مراقبت و اراده قوی آسان و راحت می شود چون: کار نیکو کردن از پر کردن است. بزرگان پس از سال ها کوشش و تربیت و ریاضت علمی و عملی از جوانی و ارتباط با بزرگان اهل کمال و انس با اهل معرفت و پیمودن فراز و نشیب های فراوان به این مرحله از تسلط بر نفس و کنترل قوا و اعضا و خواهش ها رسیده اند که می توانند نگاهی عاری از گناه و حرمت داشته باشند. این کاری نیست که بدون آگاهی های نظری و علمی و بدون تکرار و تمرین و افتادن و برخاستن ممکن و عملی باشد. اگر انسان از نظر علمی و بینش به خوبی درک کند که عالم محضر خداوند است و باور کند هیچ امری از ما و اعمال و حرکات ما از دید الهی پنهان نیست و این مطلب را بارها و بارها به خود بفهماند و به نفسش تلقین کند تا به مرحله لمس و احساس و باور قلبی برسد. ترک خلاف و عملی که موجب ناخشنودی خداوند است کاری ممکن و شدنی می باشد.
18. با سلاح مراقبه و مواظبت و آمادگی درونی و نفسانی و توکل بر خداوند و سپردن دل و روح خود به خداوند از دستبرد شیطان می توان محفوظ ماند. علاوه بر این اگر انسان با وجود مواظبت و پاسداری از دل و چشمش گاهی فریب خورد و نگاهی نا به جا انداخت، می تواند با توبه فوری، این خطا را جبران کند و اثر سوء آن را از جان و روحش پاک کند و هر چند این افتادن و برخاستن و خطا کردن و توبه نمودن نیز تکرار شود از پای نیفتد و نهراسد تا به درجه ای برسد که احساس کند مالک و اختیار دار نفس و اعضا و چشم خود شده و می تواند به راحتی از دیدن ناروا ،چشم فرو بندد.
19. مهم این است که نگاه حرام به صورت عادت در نیاید و قبح آن شکسته نگردد، یعنی باید هوشیار باشد و از دل و چشم خود نگهبانی دهد و اگر گرفتار خطا شد با سلاح توبه دشمن را ناکارا کند. چون اگر چشم رها و آزاد گردد و به هر صورت و هر منظره ای نگاه کند، این کار عادت و ملکه انسان می شود و در روایتی از امام عسکری علیه‌السلام آمده است: برگرداندن صاحب عادت از عادتش مانند معجزه است.
20. اگر انسان به خوبی بفهمد که بسیاری از آلودگی ها و انحرافات از یک نگاه ناروا که نگاه های بعدی را به دنبال داشته و استغفار و توبه ای همراه آن نبوده، سرچشمه گرفته، همین فکر در عاقبت شوم آن عامل کنترل بسیار مهمی است که انسان بیدار و مؤمن و هوشیار را کنترل و حفظ می کند.

نسخه‌ی درمانی دوم
اگر نگاه کردن به صورتى درآید که گناه تلقى مى‏شود براى درمان آن باید مراحلى را طى کنید.
1- هر روز صبح بعد از نماز با خداى خود شرط کنید که هرگز نگاه عمدى به نامحرم نکنید و هم از او در این مسیر استعانت جویید.
2- در طول روز کاملًا مراقب خود باشید و هرگاه نفس شما را وسوسه کرد بلافاصله با آن برخورد نموده و جلوى تخلفش را بگیرید.
3- شب بعد از نماز چند دقیقه کنش‏هاى روزانه خود را محاسبه کنید و در جدولى موارد تخلف یا اطاعت خود را یادداشت نمایید.
4- نسبت به موارد عدم تخلف خداى را سپاس گزارید و در موارد تخلف استغفار و خود را تنبیه و سرزنش کنید و تصمیم جدى‏ترى براى مجاهده با نفس در روز بعد بگیرید. این برنامه را تا مدتى ادامه داده و نتیجه را براى ما گزارش نمایید.
5- نمازهاى خود را کاملًا با توجه و حضور قلب و دقت کامل بخوانید. زیرا نماز بزرگ‏ترین عامل بازدارنده از کژى‏هاست و میزان قبولى نماز هر کس متناسب با قوت بازدارندگى آن از فحشاست. بنابراین هر قدر نماز بهتر باشد دیگر اعمال نیز بهتر خواهند بود و هر اندازه نماز از حقیقت اصلى‏اش دور گردد دیگر کنش‏ها نیز به ناهنجارى خواهند گرایید.
براى مبارزه با گناه و هواهاى نفسانى رعایت چند نکته لازم است:
الف) کوچک نشمردن هیچ گناهى هرچند به نظر صغیره باشد.
ب) عزم جدى و آهنین بر ترک معصیت و مراقبت جدى و دائمى نسبت به تمام افعال خود.
ج) شرط نمودن با خدا مبنى بر ترک معصیت و هم‏چنین از او استعانت جستن.
د) هر گاه فکر گناه و وسوسه آن به ذهن آمد بلافاصله آن را از لوح ذهن خارج کردن و توجه خود رابه خدا و امور شریفه مشغول داشتن. جدیت و موفقیت در این امر پیروزى بزرگى است و در واقع دفع دشمن شیطان نفس از همان خاکریز اول است. قرآن مجید در وصف پارسایان مى‏فرماید: « إنَّ الَّذین اتَّقوا إذا مسَّهم طائفٌ من الشَّیطان تذکَّروا فإذا هم مبصرون پرهیزگاران چون گرفتار وسوسه شیطان شوند هماندم متذکر (یاد خدا) شده وبصیرت یابند».
ه) مطالعه و تفکر پیرامون عواقب سوء و وخیم گناه. در این رابطه مطالعه کتب پیرامون معاد بسیار نافع و لازم است.
و) خود را همواره در محضر حق تعالى دانستن و او را به یقین در همه حال مراقب و بیناى به افعال خود نگریستن.
ز) توجه به چهره کریه و زشت واقعى سیئات.
ح) براى ترک معاصى لازم است در بسیارى از موارد انسان از مکروهات و چه بسا از برخى مباحات نیز چشم پوشد تا او را به انجام زشتى‏ها نزدیک نسازند.
ط) در حد ممکن دورى جستن از مکان ها و شرایطى که آدمى را به گناه ترغیب مى‏نماید.
ى) تقویت اراده.
ک) محاسبه نفس همه روزه و در صورت رخداد خطا خود را محاکمه و توبیخ نمودن و بلافاصله استغفار کردن.
ل) مطالعه پیرامون زندگى پارسایان و زاهدان و مطالعه کتب اخلاقى.

نسخه‌ی درمانی سوم
براى کنترل نگاه از گناه راهکارهایى وجود دارد که مهم‏ترین آن‏ها عبارتند از
1. خداباورى: اعتقاد به خدا و یقین داشتن به این که انسان در محضر خدا است و خدا ناظر بر تمام احوال و درون آدمى است، به انسان کمک مى‏کند نگاه خود را کنترل نماید. امام صادقعلیه‌السلام مى‏فرماید: «فروبستن چشم از گناه میسّر نیست مگر این که انسان عظمت و جلال پروردگار را در قلبش مشاهده کرده باشد». از امام علىعلیه‌السلام سؤال شد: توانایى بر کنترل چشم چگونه حاصل مى‏شود؟ حضرت فرمود: «این که خود را تحت قلمرو سلطان آگاه از همه مسائل بدانى و تسلیم او باشى».
2. توجه به آثار فروبستن چشم: اگر انسان بداند کنترل نگاه چه آثار و برکاتى دارد، قطعاً بر ادامه آن تشویق خواهد شد. آثار و فوائدى که بر چشم پوشى مترتب است، عبارتند از:
الف) راحتى دل: کسى که چشمش را فرو بندد، دلش را آرام کرده است. با چشم چرانى انسان احساس آرامش نمى‏کند، زیرا احساسات و غرایز شهوانى تمام ناشدنى و سیرى‏ناپذیر است و نفس اماره انسان را به بدى و زشتى هر چه بیشتر وادار مى‏کند. امام علىعلیه‌السلام مى‏فرماید: «کسى که چشم فرو بندد، دلش را صفا داده است».
ب) کشف حقایق: رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم مى‏فرماید: «چشمتان را فرو بندد تا عجائبى را ببینید».
ج) شیرینى عبادت را حس کردن: پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم مى‏فرماید: «مسلمانى چشم خود را از زن نامحرم فرو نمى‏بندد مگر آن که خداوند شیرینى عبادتش را در دل او ایجاد مى‏کند».
د) تزویج حور العین: امام صادقعلیه‌السلام مى‏فرماید: «کسى که نگاهش به زن نامحرمى بیفتد، پس چشمش را به سوى آسمان افکند و یا نگاهش را فرو بندد، خداوند حورالعین را به ازدواج او در مى‏آورد».
3. توجه به عواقب چشم چرانى: کسى که بداند چشم چرانى چه پیامدهاى ناگوارى دارد، قطعاً به ضرر خود اقدام نخواهد کرد و نگاهش را کنتزل خواهد کرد. رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم مى‏فرماید: «کسى که چشمش را از حرام پر کند، خداوند روز قیامت چشمش را از آتش پر خواهد کرد، مگر آن که توبه کند و برگردد». در روایت دیگر مى‏فرماید: «نگاه تیرى از تیرهاى مسموم شیطان است». حضرت مسیح فرمود: «از نگاه به نامحرم بپرهیزید که بذر شهوت و رشد دهنده فسق است».
4. طرد افکار شیطانى: براى کنترل نگاه، باید اندیشه را از نفوذ افکار شیطانى دور نگه داشت، زیرا گام نخست در انحراف، فکر کردن درباره آن است. امام على علیه‌السلام مى‏فرماید: «کسى که در اطراف گناه بسیار بیندیشد، سرانجام به آن گناه کشیده خواهد شد».
5. پرهیز از عوامل تحریک زا: تخیّلات تحریک کننده، رفت و آمد در جاهایى که نامحرم است، گفت و گو با نامحرم، دیدن فیلم‏ها و عکس‏هاى مبتدل، زمینه را براى چشم چرانى فراهم مى‏کند.
6. دقت در دوست یابى: بررسى‏ها نشان مى‏دهد که نوجوانان، اوّلین قدم‏هاى انحراف و تباهى را به کمک دوستان ناباب برداشته، سپس در سراشیبى سقوط قرار گرفته‏اند. آلودگى و انحراف، به سرعت از طریق دوستان نا اهل به افراد پاک و سالم سرایت مى‏کند و چشم چرانى از این قاعده مستثنا نیست. امام على علیه‌السلام مى‏فرماید: «از معاشرت با مردم فاسد بپرهیز که طبیعت تو، ناخودآگاه ناپاکى را از طبع آن‏ها سرقت مى‏کند».
7. ازدواج: یکى از راه‏هاى مؤثر در کنترل نگاه، ارضاى صحیح غریزه جنسى از طریق ازدواج است. رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم مى‏فرماید: «اى گروه جوانان! هر یک از شما که قدرت ازدواج دارد، حتماً اقدام کند، زیرا این بهترین وسیله است که چشم را از نگاه‏هاى آلوده و عورت را از بى عفّتى محافظت مى‏کند».
8. تقویت اراده: چشم چرانى اگر به صورت عادت در آمده باشد، همچون خصایص طبیعى و ذاتى، دامنه دار و پر نفوذ مى‏گردد و به منزله طبیعت دوم در مى‏آید. در این حال رهایى از این عادت ناپسند، نیاز به تصمیم و عزمى راسخ دارد. آن چه در شروع کار مهمّ است، خواستن و انگیزه داشتن است. براى مبارزه با چشم چرانى باید دو کار انجام گیرد:
الف) به خواسته نفس پاسخ مثبت داده نشود؛
ب) عادت پسندیده‏اى جایگزین گردد و خود را به کارهاى پسندیده مانند مطالعه کتاب و ورزش مشغول سازد.
نگاه به نامحرم یک نیاز انسان نیست و از یک بی توجهی شروع شده آدم در ابتدای جوانی مسئله نمیدانسته و انگیزه های دینی در او ضعیف بوده گرفتار شده است و بعد ها کیفر بی توجهی گذشته خود را میپردازد و تحت فشار عادت عمل میکند.
تجربه کنید روزی نیم ساعت ورزش و نرمش و غذای معمولی و هفته ای یکروز روزه و ببینید این راه جواب میدهد که هم بتوانید وظایف خودتان را و هم پاکی چشم را حفظ کرده باشید بعد باز برای من نتیجه را بنویسید 

چند حدیث
پیامبر بزرگ اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم در حدیثی می فرماید: «یابن آدم... و ان نازعک بصرک الی بعض ما حرمت علیک فقد اعنتک علیه بطبقتین فاطبق؛ فرزند آدم!... اگر چشمت بخواهد تو را به نگاه حرام بکشاند من دو پلک در اختیار تو قرار داده ام، پس آنها را فرو بند»
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم می فرماید: «هر چشمی در روز قیامت گریان است، مگر سه چشم؛ چشمی که از خوف خداوند بگرید و چشمی که از محارم الهی بسته گردد و چشمی که در راه خدا بیدار بماند».
امامم صادق علیه‌السلام در حدیثی نورانی می فرماید: «النظر سهم من سهام ابلیس مسموم من ترکها لله عزوجل لا لغیره اعقبه امنا و ایمانا یجد طعمه؛ نگاه ناروا تیری مسموم از تیرهای شیطان است. هر کس آن را تنها به خاطر خدا ترک کند، خداوند آرامش و ایمانی به او می دهد که طعم گوارای آن را در خود می یابد».
امیر مؤمنان علیه‌السلام می فرماید: «هر کس چشمش را آزاد بگذارد، حسرتش زیاد می گردد